Đọc văn bản sau:
Tôi viết cho ai bài thơ hạ cuối
Ve râm ran xao xác cả khung trời
Ồ vẫn vậy, vẫn ve, vẫn phượng,…
Cớ sao mình nước mắt lại rơi
Trận mưa đầu của ngày cuối chia phôi
Rơi ướt cả một bờ áo trắng
Vô tư thế, hỡi mưa, hỡi nắng?
Biết hay không hạ cuối đã về rồi?
Tháng 6 mùa thi
Ta bỏ lại một thời
Trong trắng như hoa
Hồn nhiên như cỏ
Cho kỷ niệm và cho nỗi nhớ
Cho những tháng ngày xanh biếc xanh.
Đôi mắt nào chiều ấy long lanh
Như muốn nói thật nhiều mà không thể
Tháng năm ơi sao trôi nhanh đến thế
Phượng bùng lên cháy đỏ một khung trời.
Lưu bút trao tay, ánh mắt trao lời
Màu mực tím mênh mang trang giấy trắng
Ai bật khóc trong chiều không bình lặng
Xa thật rồi, áo trắng học trò ơi.
(Hạ cuối, Dương Viết Cương)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản. Căn cứ để xác định
Câu 2. Mùa hạ cuối của tuổi học trò được gợi nhắc qua những từ ngữ, hình ảnh nào ở khổ thơ:
Tôi viết cho ai bài thơ hạ cuối
Ve râm ran xao xác cả khung trời
Ồ vẫn vậy, vẫn ve, vẫn phượng,…
Cớ sao mình nước mắt lại rơi
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của cách gieo vần trong bài thơ trên.
Câu 4. Liệt kê một số từ ngữ, hình ảnh, câu thơ bộc lộ tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình. Từ đó nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
Câu 5. Viết một đoạn văn phân tích, đánh giá khổ thơ sau:
GỢI Ý:
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản. Căn cứ để xác định
Thơ tự do. Số chữ ở các câu thơ không đều nhau.
Câu 2. Mùa hạ cuối của tuổi học trò được gợi nhắc qua những từ ngữ, hình ảnh nào ở khổ thơ:
Tôi viết cho ai bài thơ hạ cuối
Ve râm ran xao xác cả khung trời
Ồ vẫn vậy, vẫn ve, vẫn phượng,…
Cớ sao mình nước mắt lại rơi
- Hình ảnh: ve, phượng, nước mắt
- Từ ngữ: râm ran, xao xác, ôi vẫn vậy, cớ sao mình, lại rơi
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của cách gieo vần trong bài thơ trên.
- Gieo vần chân: trắng - nắng, xanh - lanh, thể - thế, trắng - lặng
- Tác dụng của cách gieo vần: Tạo sự liên kết, hài hòa, nhịp nhàng, dễ nhớ, dễ thuộc cho bài thơ. Đồng thời tạo nên nhịp điệu khoan thai, chậm rãi cho bài thơ.
Câu 4. Liệt kê một số từ ngữ, hình ảnh, câu thơ bộc lộ tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình. Từ đó nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
- Hình ảnh: ve, phượng, nước mắt, trận mưa đầu, mùa thi, đôi mắt, lưu bút, áo trắng...
- Từ ngữ: ôi vẫn vậy, cớ sao mình, lại rơi, chia phôi, kỉ niệm, nỗi nhớ, muốn nói thật nhiều, trôi nhanh, bật khóc, xa thật rồi...
- Câu thơ thể hiện cảm xúc, tình cảm
+ Cớ sao mình nước mắt lại rơi
+ Cho kỷ niệm và cho nỗi nhớ
+ Như muốn nói thật nhiều mà không thể
+ Tháng năm ơi sao trôi nhanh đến thế
+ Ai bật khóc trong chiều không bình lặng
+ Xa thật rồi, áo trắng học trò ơi.
Câu 5. Viết một đoạn văn phân tích, đánh giá khổ thơ sau:
Lưu bút trao tay, ánh mắt trao lời
Màu mực tím mênh mang trang giấy trắng
Ai bật khóc trong chiều không bình lặng
Xa thật rồi, áo trắng học trò ơi