BÀI 2: ÔN TẬP TRANG 62 - CHÂN TRỜI SÁNG TẠO
Câu 1 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Hãy tóm tắt thật ngắn gọn nội dung chính của mỗi văn bản sử thi đã đọc theo mẫu dưới đây (làm vào vở)
Gợi ý:
Văn bản |
Nội dung chính |
1. Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây (trích sử thi Đăm Săn) |
Đoạn trích Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây thuộc phần giữa của tác phẩm, kể chuyện Đăm Săn đánh Mtao Mxây, cứu vợ về. |
2. Gặp Ka-ríp và Xi-la (trích sử thi Ô-đi-xê) |
Đoạn trích kể về hành trình của Ô-đi-xê khi đến xứ sở của Ka-ríp và Xi-la, thuyền của chàng bị mất sáu người. Dù đã cố gắng trấn an tinh thần của các bạn mình, Ô-đi- xê vẫn phải đau lòng nhìn Xi-la ăn thịt họ. |
3. Đăm Săn đi chinh phục Nữ thần Mặt Trời (trích sử thi Đăm Săn) |
Đăm Săn quyết tâm ra đi để bắt nữ thần Mặt Trời về làm vợ lẽ cho mình. Đăm Săn một mình đến nhà nữ thần Mặt Trời, tuy nhiên chàng đã bị từ chối. Đăm Săn ngang nhiên ra về, mặc cho nữ thần Mặt Trời cảnh báo chàng sẽ chết khi mặt trời lên. Trên đường về, cả người và ngựa của Đăm Săn đều bị kéo chìm xuống bùn lầy. |
Câu 2 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Ô-đi-xê trong đoạn trích Gặp Ka-ríp và Xi-la và Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mato Mxây đã thể hiện những đặc điểm nào của nhân vật anh hùng sử thi.
Gợi ý:
Đặc điểm nhân vật sử thi |
Biểu hiện qua nhân vật Đăm Săn |
Biểu hiện qua nhân vật Ô-đi-xê |
a. Sở hữu sức mạnh, tài năng, lòng dũng cảm phi thường. |
Ví dụ: Sức mạnh và tài múa khiên vượt trội. |
Ví dụ: Trí tuệ sáng suốt, khả năng thuyết phục, động viên đồng đội của người chỉ huy. |
b. Có đủ ý chí và sức mạnh vượt qua mọi thách thức, hiểm nguy. |
Ví dụ: Vượt qua các thử thách; đấu khẩu, đấu võ với Mtao Mxây; khó khăn trong việc triệt hạ Mtao Mxây. |
Ví dụ: Thể hiện bản lĩnh vượt qua thách thức của các quái vật biển như Ka-ríp và Xi-la |
c. Lập nên những kì tích, uy danh lẫy lừng. |
Ví dụ: Kì tích chiến thắng Mtao Mxây, uy danh “vang đến thần núi”. |
Ví dụ: Trở về quê hương sau thời gian dài trên biển cả. |
Câu 3 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): So sánh tác dụng của việc sử dụng người kể chuyện ngôi thứ nhất trong Gặp Ka-ríp và Xi-la và người kể chuyện ngôi thứ ba trong Đăm Săn chiến thắng Mato Mxây.
Gợi ý:
+ Ngôi kể thứ nhất: Người kể chuyện xưng “tôi” – được coi là “người phát ngôn tự sự” thứ nhất, làm nhiệm vụ dẫn dắt, kể lại toàn bộ câu chuyện (người nắm quyền kể toàn bộ câu chuyện, không ngừng can dự vào câu chuyện dưới nhiều hình thức).
+ Ngôi kể thứ ba: Người kể tự giấu mình đi và gọi tên các nhân vật theo tên của họ. Cách kể này giúp người kể có thể kể chuyện một cách linh hoạt, tự do những gì diễn ra với nhân vật.
VB Gặp Ka-ríp và Xi-la: Ô-đi-xê là người kể lại hành trình trở về quê hương sau hành trình 10 năm vượt biển. Người kể chuyện ngôi thứ nhất (đồng thời là nhân vật chính) có cơ hội tự bộc lộ tính cách, tâm trạng, cách giao thiệp của mình; gia tăng độ tin cậy bởi người kể là người trong cuộc, tự kể trải nghiệm của mình,…
VB Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây: Người kể giấu mình đi, là người kể chuyện ngôi thứ ba. Cách kể này thể hiện qua việc gọi tên theo tên của họ và kể chuyện một cách linh hoạt, tự do,...
Câu 4 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Bạn rút ra được những lưu ý gì về cách trình bày ý kiến (viết và nói) về một vấn đề xã hội?
Gợi ý:
- Xác định được đề tài.
- Xác định mục đích nói về viết, đối tượng hướng đến.
- Thu thập tư liệu.
- Lập dàn ý.
- Xem lại và chỉnh sửa.
Câu 5 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Theo bạn, sức sống của một cộng đồng được nuôi dưỡng từ đâu?
Gợi ý:
- Sức sống của một cộng đồng được nuôi dưỡng từ những văn hóa, phong tục, lịch sử của cộng đồng đó. Những câu truyện sử thi cũng góp phần xây dựng nên sức sống đó.