Đọc văn bản sau:
Tiếng võng trong nhà kẽo kẹt đưa
Đầu thềm con chó ngủ lơ mơ.
Bóng cây lơi lả bên hàng dậu,
Đêm vắng, người im, cảnh lặng tờ.
Ông lão nằm chơi ở giữa sân,
Tàu cau lấp loáng ánh trăng ngân.
Thằng cu đứng vịn bên thành chõng,
Ngắm bóng con mèo quyện dưới chân.
Bên giếng, dăm cô gái xứ quê,
Từng đàn vui vẻ rủ nhau về,
Trên vai trĩu nặng đôi thùng nước,
Kĩu kịt đi vào lối cổng tre.
Trong xóm giờ lâu quá nửa đêm,
Tiếng chày giã gạo đã ngừng im.
Trăng tà hạ xuống ngang đầu núi,
Đom đóm bay qua dải nước đen.
Tiếng ốc trên chòi rúc thiết tha,
Gió lay cót két rặng tre già.
Sao trời từng chiếc rơi thành lệ,
Sương khói bên đồng ủ bóng mơ.
(Đoàn Văn Cừ, Trăng hè, NXB Văn học, 2006)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định thể thơ và chủ thể trữ tình của bài thơ.
Câu 2. Chỉ ra những hình ảnh miêu tả bức tranh làng quê trong bài thơ. Em có nhận xét gì về bức tranh làng quê trong bài thơ.
Câu 3. Nhận xét cấu tứ của bài thơ.
Câu 4. Anh/Chị có nhận xét gì về vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình trong bài thơ trên?
Câu 5. Anh/chị ấn tượng nhất với hiện thực nào về cuộc sống của người dân quê khi xưa được thể hiện trong bài thơ? Giải thích vì sao?
Gợi ý:
Câu 1. Xác định thể thơ và chủ thể trữ tình của bài thơ.
- Thể thơ: bảy chữ
- Chủ thể trữ tình ẩn
Câu 2. Chỉ ra những hình ảnh miêu tả bức tranh làng quê trong bài thơ. Em có nhận xét gì về bức tranh làng quê trong bài thơ.
- Những hình ảnh miêu tả bức tranh trăng hè bức tranh trăng hè trong bài thơ: bóng cây lơi lả, tàu cau lấp loáng, trăng ngân, đom đóm bay.
- Bức tranh làng quê trong bài thơ là một bức tranh quen thuộc đẹp, yên bình và tĩnh lặng
Câu 3. Nhận xét cấu tứ của bài thơ.
- Cách triển khai mạch cảm xúc: Từ trầm ngâm ngắm cảnh trăng hè (khổ 1,2)àvui với niềm vui của những cô thiếu nữ lao động gánh nước về (khổ 3)à buồn man mác trước không gian tĩnh lặng, bóng tối bao trùm
Câu 4. Anh/Chị có nhận xét gì về vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình trong bài thơ trên?
- Một tâm hồn tinh tế, lãng mạn, rung cảm trước vẻ đẹp của quê hương. Dành một tình cảm đặc biệt, sự gắn bó sâu sắc với nếp sống, nếp nghĩ của nguời dân quê.
Câu 5. Anh/chị ấn tượng nhất với hiện thực nào về cuộc sống của người dân quê khi xưa được thể hiện trong bài thơ? Giải thích vì sao?
+ Nếp sinh hoạt quen thuộc của con người vào những đêm trăng hè: nằm chõng tre đặt giữa sân nhà để ngắm trăng, hóng mát; gánh nước đêm…
+ Cuộc sống lao động bình dị của người dân quê…