ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA MÔN NGỮ VĂN 2025 - THỜI GIAN LÀM BÀI 120 PHÚT 

I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)

Đọc văn bản sau:

LÀM BẠN VỚI AI

(Tóm lược đoạn đầu: Ông Bội và bà Thư sống trong một căn hộ tập thể. Bà Thư thích làm vườn, còn ông Bội ngày ngày đăm chiêu trước màn hình máy tính.)

Từ ngày “làm bạn” với AI, ông Bội đâm ra nghiện. Quên lịch chơi cờ tướng với mấy ông bạn hưu trí. Hủy hẹn cà phê cùng đám ông Khanh cuối phố. Duy giờ gọi video call cho mấy đứa cháu nội ở nước ngoài ông còn nhớ. Nhưng suốt cuộc chuyện trò, lúc nào cũng AI. “Chúng cháu chán rồi mà ông vẫn nhắc. Rồi cũng chỉ được một thời gian thôi ông ơi!” - thằng cháu đích tôn khẳng định. Chán sao được mà chán, ông nghĩ thầm. Sau mỗi câu hỏi, AI trả lời chỉ trong 2 giây.

“Cháu tôi nói sẽ có lúc con người chán AI, có phải vậy không?” - ông gửi câu hỏi. “Có thể lắm, nhất là khi nó trở nên quá phổ biến và thiếu sự sáng tạo, cảm xúc. AI không thể thay thế được những khoảnh khắc gần gũi, sự thấu hiểu và những kỷ niệm mà con người tạo ra cùng nhau” - AI trả lời.

“Thế AI có chán con người không?” - ông lại hỏi. “AI không có cảm xúc hay ý thức nên không thể chán nản hay thích thú. Tuy nhiên, AI có thể được cải thiện và phát triển theo nhu cầu của con người. Nếu con người không còn sử dụng hoặc không thấy giá trị từ nó, thì có thể nói ra, AI sẽ “ngủ yên” cho đến khi có sự quan tâm trở lại” - AI hồi đáp.

Ông ngửa mặt lên trần nhà, cười sảng khoái. Thông minh, tinh tế đến thế là cùng. “Mình đã chán bao nhiêu thứ rồi mà tất cả đâu có chịu ngủ yên. Thậm chí, mình còn chẳng dám nói ra nữa kìa. Chưa kể, AI còn biết cảm ơn, xin lỗi thật ngọt ngào, lịch thiệp. Chả bù cho...” - vừa nghĩ, ông vừa tiếc nuối sao giờ mới biết đến AI. Nghe đâu các cháu nội, cháu ngoại đã “chơi” với AI lâu rồi, còn “nuôi” cả các “con” AI khác nhau rồi chuyện trò, dạy dỗ, huấn luyện gì đó.

(Tóm tắt một đoạn: Bà Thư không hài lòng khi chồng nấu canh chua theo công thức AI, bà cho rằng nấu ăn cần tình cảm và sự tinh tế mà công nghệ không thể thay thế. Dù ông Bội viết thơ làm lành, bà vẫn hoài nghi đó là sản phẩm của AI, bà càng thêm bực bội.)

Thời gian trôi qua, căn hộ cũ xưa vẫn như vậy, đôi vợ chồng già chập chờn, hờn dỗi giữa đôi bờ thực - ảo. Bất chợt, internet trong nhà bị mất tín hiệu. Ông Bội hốt hoảng, chạy quanh nhà, lật tung modem, kiểm tra dây cáp, nhưng mọi nỗ lực đều vô ích. “Tại sao, sao lại mất wifi lúc này?”, ông thốt lên đầy bàng hoàng. Nếu bà Thư chứng kiến khoảnh khắc này, thể nào cũng nhíu mày: “Làm gì mà như mất cả gia sản vậy?”, Ông thẫn thờ bên bàn làm việc, ánh sáng màn hình máy tính xanh nhạt, mông lung. “Sao lại có thể như vậy?” - ông lẩm bẩm, gõ mạnh vào bàn phím, cố gắng kết nối lại.

(Tóm tắt một đoạn: ông uể oải đứng dậy, cảm thấy mọi thứ bế tắc. Ông đến hồ Gươm.)

“Ông Bội! Lâu lắm mới thấy ông ra ngoài!” - ai đó gọi. Ông giật mình ngoái lại. “Mà ông ra đây làm gì?”- giờ thì ông đã nhận ra ông Khanh đang giương mục kỉnh. “Tôi... tôi bị mất wifi” - ông lắp bắp từng lời. Đồng loạt những tiếng cười vang. “Kìa, ông sao vậy? Có nhớ ngày xưa hay ra đây uống trà không?”. Giọng nói thân quen quá, thì ra bà Thư đã đứng đó từ bao giờ. “Ngày ấy thật vui, ông nhỉ? Mà giờ cũng vui” - lời ai hòa trong gió.

Mê say bao kỷ niệm ngày xưa. “Ông nhớ cái lần bọn mình đi ăn kem, hồi đó ông đã thích Thư nên tỏ ra ga lăng lắm, bảo tôi đứng chờ để chạy đi mua kem. Cuối cùng chả thấy kem đâu, ướt như chuột lột!” - Chuyện nho nhỏ, vui vui ngày xưa kéo vệt sáng mênh mang trong trí nhớ. “Lúc đó, tôi cầm chiếc ô màu xanh da trời, che vội cho ông ấy” - tiếng bà Thư dịu dàng. “Đúng rồi nhỉ? Sao bà nhớ giỏi thế? Mà chính xác là bà còn tặng tôi cái ô đúng màu ấy vào sinh nhật năm kia” - ông Bội hào hứng hẳn. “Ông cũng nhớ thế còn gì, thế AI có nhớ hộ chúng ta những kỷ niệm này không nhỉ?” - một người bạn hỏi, và tự trả lời: “Không, không bao giờ?”.

Tối hôm ấy, khi sóng wifi được kết nối, ông Bội định mở máy lần cuối với câu hỏi cho AI: “Nếu tôi quên bạn, bạn có buồn không?”. AI đáp: “Niềm vui của bạn là điều quan trọng và quý giá hơn tất cả. Hãy tận hưởng từng khoảnh khắc”.

Một đôi tay quen thuộc choàng qua vai ông, thêm chiếc khăn len đón gió mùa về.

* Chú thích: AI (trí tuệ nhân tạo):  Tiếng Anh: Artificial intelligence, viết tắt: AI, đề cập đến khả năng của máy tính thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến trí thông minh của con người, như học tập, suy luận, giải quyết vấn đề, nhận thức và đưa ra quyết định.

(Nguồn: truyện ngắn Lữ Mai, https://nhipsonghanoi.hanoimoi.vn/lam-ban-voi-ai-688902.html) 

Câu 1: Theo văn bản, tại sao ông Bội thích sử dụng AI?

Câu 2: Mối quan hệ giữa ông Bội và bà Thư thay đổi như thế nào sau khi ông Bội “làm bạn” với AI?

Câu 3: Xác định điểm nhìn của truyện ngắn? Việc sử dụng điểm nhìn như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề của truyện ngắn ?

Câu 4:  Tình huống mạng internet trong nhà đột ngột mất tín hiệu có ý nghĩa gì trong quá trình chuyển biến tâm lí của nhân vật ông Bội?

Câu 5: Anh/ chị suy nghĩ gì về câu nói của Al “Niềm vui của bạn là điều quan trọng và quý giá hơn tất cả. Hãy tận hưởng từng khoảnh khắc”.

II. VIẾT  (6 điểm)
Câu 1 (2 điểm): Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ), phân tích, đánh giá nhân vật ông Bội trong truyện ngắn ở phần Đọc hiểu.

Câu 2 (4 điểm): Từ suy nghĩ của ông Bội về chức năng của AI “AI còn biết cảm ơn, xin lỗi thật ngọt ngào, lịch thiệp. Chả bù cho...”, anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về văn hóa ứng xử trong đời sống hiện đại.

GỢI Ý ĐÁP ÁN:

Câu 1: Theo văn bản, tại sao ông Bội thích sử dụng AI?

+ Sau mỗi câu hỏi, AI trả lời chỉ trong 2 giây.

+ AI thông minh, tinh tế

+ AI còn biết cảm ơn, xin lỗi thật ngọt ngào, lịch thiệp.

Câu 2: Mối quan hệ giữa ông Bội và bà Thư thay đổi như thế nào sau khi ông Bội “làm bạn” với AI?

+ Mối quan hệ giữa ông Bội và bà Thư ngày càng xa cách. Ông Bội chỉ thích trò chuyện với AI, không quan tâm đến bà Thư. Bà Thư trở nên buồn bã, nghi ngờ sự chân thành của ông Bội.

Câu 3: Xác định điểm nhìn của truyện ngắn? Việc sử dụng điểm nhìn như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề của truyện ngắn ?

- Điểm nhìn ngôi thứ 3

- Tác dụng: Giúp cho câu chuyện được kể một cách khách quan, bao quát hơn, đồng thời làm rõ được những chuyển biến tâm lí bên trong nhân vật ông Bội.

Câu 4: Tình huống mạng internet trong nhà đột ngột mất tín hiệu có ý nghĩa gì trong quá trình chuyển biến tâm lí của nhân vật ông Bội?

- Tình huống mạng internet trong nhà đột ngột mất tín hiệu có ý nghĩa quan trọng trong quá trình chuyển biến tâm lí của nhân vật ông Bội. Nhờ sự kiện này mà ông Bội có dịp rời khỏi cuộc sống ảo, có một khoảng lặng để hồi tưởng lại những kỉ niệm. Từ đó nhận ra, trân trọng những kỉ niệm mà ông đã từng lãng quên.

Câu 5: Anh/ chị suy nghĩ gì về câu nói của Al “Niềm vui của bạn là điều quan trọng và quý giá hơn tất cả. Hãy tận hưởng từng khoảnh khắc”.

- Câu nói được cất lên bởi một sản phẩm trí tuệ nhân tạo - vốn không có cảm xúc - lại khuyên con người nên biết trân trọng cảm xúc, kỉ niệm đã mang lại một thông điệp sâu sắc. Công nghệ dù thông minh đến đâu cũng không thể thay thế được tình cảm và sự kết nối thực sự giữa người với người. Vì thế hãy trân trọng kỷ niệm và từng khoảnh khắc ấm áp bên những người thân yêu.

II. VIẾT  (6 điểm)
Câu 1 (2 điểm): Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ), phân tích, đánh giá nhân vật ông Bội trong truyện ngắn ở phần Đọc hiểu.

Nắm bắt xu hướng của thời đại, truyện ngắn Làm bạn với AI đã mang đến một góc nhìn đa chiều về sự lệ thuộc vào AI qua hình tượng nhân vật ông Bội. Để làm rõ chuyển biến tâm lí nhân vật, nhà văn đã đặt nhân vật vào một tình huống bất ngờ “Internet đột ngột mất tín hiệu”. Từ ngày biết đến AI, ông xem AI là người bạn thân thiết, nơi ông có thể chia sẻ bất cứ điều gì. Chính sự nhanh chóng, thông minh, tinh tế của AI đã kéo ông Bội khỏi đời sống thực. Ông quên tất cả mọi thứ, không còn những buổi đánh cờ, cafe cùng bạn bè, và ngay cả người vợ, ông cũng dần xa lánh. Đặc biệt khi rơi vào tình huống mất Internet, ông Bội hoảng hốt, chạy quanh nhà, tìm mọi cách để kết nối với AI, càng khẳng định rõ ông hoàn toàn lệ thuộc vào công nghệ. Tuy nhiên, cũng chính tình huống này, ông có dịp bước vào cuộc sống thực, tĩnh lặng trong tâm hồn để lặng đọng lại những kỉ niệm cùng người thân. Ông nhận ra AI không thể mang lại cho con người những kỉ niệm, niềm hạnh phúc thật sự. Bên cạnh tình huống truyện độc đáo, ngôn ngữ đối thoại, độc thoại của ông Bội cũng góp phần thể hiện tính cách của nhân vật. Câu chuyện đơn giản, chỉ xoay quanh vấn đề ông Bội nghiện AI nhưng thực sự có sức phản ánh lớn về sự lệ thuộc công nghệ. Vậy nên, mỗi chúng ta cần phải sử dụng công nghệ một cách đúng đắn, chỉ xem nó là một phương tiện hỗ trợ chứ không phải là yếu tố quyết định mọi mặt trong cuộc sống.

Tài liệu miễn phí - khi sao chép vui lòng dẫn nguồn: https://hocvancungricky.com

Theo dõi page facebook của chúng tôi để cập nhật bài đăng mới:  Học văn cùng Ricky
https://www.facebook.com/profile.php?id=100080510234503