ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA MÔN NGỮ VĂN 2025 - THỜI GIAN LÀM BÀI 120 PHÚT 

I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)

Đọc văn bản sau:

HÀNH TRÌNH CỦA BẦY ONG  - Nguyễn Đức Mậu

Với đôi cánh đẫm nắng trời

Bầy ong bay đến trọn đời tìm hoa.

Không gian là nẻo đường xa

Thời gian vô tận mở ra sắc màu.

Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu

Bập bùng hoa chuối, trắng màu hoa ban.

Tìm nơi bờ biển sóng tràn

Hàng cây chắn bão dịu dàng mùa hoa.

Tìm nơi quần đảo khơi xa

Có loài hoa nở như là không tên...

Bầy ong rong ruổi trăm miền

Rù rì đôi cánh nối liền mùa hoa.

Nối rừng hoang với biển xa

Đất nơi đâu cũng tìm ra ngọt ngào.

(Nếu hoa có ở trời cao

Thì bầy ong cũng mang vào mật thơm)

Chất trong vị ngọt mùi hương

Lặng thầm thay những con đường ong bay.

Trải qua mưa nắng vơi đầy

Men trời đất đủ làm say đất trời.

Bầy ong giữ hộ cho người

Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày.

Trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Căn cứ vào đâu em xác định như vậy?

Câu 2: Liệt kê các từ ngữ khắc họa đức tính bền bỉ và nhẫn nại của bầy ong.

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:

Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu

Bập bùng hoa chuối, trắng màu hoa ban.

Tìm nơi bờ biển sóng tràn

Hàng cây chắn bão dịu dàng mùa hoa.

Tìm nơi quần đảo khơi xa

Có loài hoa nở như là không tên...

Câu 4: Nhận xét cấu tứ của bài thơ.

Câu 5: Trong bài thơ Bóc lịch của nhà thơ bế Kiến Quốc, tác giả để cho người cha trả lời câu hỏi “Ngày hôm qua đâu rồi?” của con như sau:

- Ngày hôm qua ở lại
Trong vở hồng của con
Con học hành chăm chỉ
Là ngày qua vẫn còn...

Em hãy so sánh với ý thơ trong hai câu kết của bài thơ Hành trình của bầy ong và trả lời câu hỏi: Làm thế nào để thời gian của mỗi con người không trôi qua trong vô nghĩa?

II. VIẾT  (6 điểm)
Câu 1 (2 điểm): Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ), phân tích, đánh giá chủ đề của bài thơ ở phần Đọc hiểu.

Câu 2 (4 điểm): Từ góc nhìn của người trẻ, anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về tuổi trẻ và những khó khăn, thách thức.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Câu 1: Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Căn cứ vào đâu em xác định như vậy?

- Thể thơ lục bát

- Căn cứ: Dòng thơ có 6 chữ với dòng thơ có 8 chữ liên tiếp nhau đến hết bài thơ.

Câu 2: Liệt kê các từ ngữ khắc họa đức tính bền bỉ và nhẫn nại của bầy ong.

- Từ ngữ khắc họa đức tính bền bỉ và nhẫn nại của bầy ong:“bay đến trọn đời”, “nẻo đường xa”,“tìm nơi”, “rong ruổi trăm miền”, “lặng thầm”, “nối liền mùa hoa”, “giữ hộ cho người”…

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:

Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu

Bập bùng hoa chuối, trắng màu hoa ban.

Tìm nơi bờ biển sóng tràn

Hàng cây chắn bão dịu dàng mùa hoa.

Tìm nơi quần đảo khơi xa

Có loài hoa nở như là không tên...

- Điệp ngữ “tìm nơi/ điệp cấu trúc “tìm nơi...”

- Tác dụng: Nhấn mạnh hành trình bay đi kiếm tìm mật mọt của bầy ong. Thể hiện sự ngưỡng mộ của tác giả trước sự kiên cường, chăm chỉ của bầy ong.

- Tạo nhạc tính, tạo sự hài hòa, nhịp nhàng cho bài thơ.

Câu 4: Nhận xét cấu tứ của bài thơ.

- Cách triển khai mạch cảm xúc: Bài thơ vận động từ cảm xúc thán phục, ngợi ca trước sự cần mẫn, chịu khó của bầy ong đến niềm trân trọng, biết ơn trước những mật ngọt chúng mang lại cho đời và suy ngẫm sâu sắc về giá trị của thời gian, lao động và sự cống hiến.

- Cách tổ chức hình tượng: Tác giả mượn hình ảnh bầy ong chăm chỉ, lặng thầm làm biểu tượng cho con người lao động, qua đó gửi gắm thông điệp về ý nghĩa của sống cống hiến và lưu giữ “mật ngọt” cho đời.

Câu 5: Trong bài thơ Bóc lịch của nhà thơ bế Kiến Quốc, tác giả để cho người cha trả lời câu hỏi “Ngày hôm qua đâu rồi?” của con như sau:

- Ngày hôm qua ở lại
Trong vở hồng của con
Con học hành chăm chỉ
Là ngày qua vẫn còn...

Em hãy so sánh với ý thơ trong hai câu kết của bài thơ Hành trình của bầy ong và trả lời câu hỏi: Làm thế nào để thời gian của mỗi con người không trôi qua trong vô nghĩa?

- So sánh hai ý thơ:

+ Đoạn thơ bài thơ Bóc lịch: học hành chăm chỉ giúp ngày hôm qua không trôi qua vô nghĩa.

- Hai câu cuối bài Hành trình của bầy ong: hành trình tìm mật của bầy ong tượng trưng cho lao động bền bỉ, góp hương sắc cho đời.

=> Cả hai đều gặp nhau ở thông điệp: thời gian không trôi qua vô nghĩa khi con người sống chăm chỉ, học tập, cống hiến.

- Để thời gian của mỗi con người không trôi qua trong vô nghĩa mỗi người cần:

+ Chăm chỉ học tập, trau dồi vốn sống, hiểu biết cho bản thân.

+ Xây dựng thời gian biểu khoa học, không dấn thân vào các trò chơi vô bổ

+ Sống biết cho đi, yêu thương mọi người