Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu:

                 MẸ

(1)Con nhớ ngày xưa mẹ hát:
...“Hoa sen lặng lẽ dưới đầm
Hương hoa dịu dàng bát ngát
Thơm tho không gian, thời gian”...

(2)Mẹ nghèo như đoá hoa sen
Tháng năm âm thầm lặng lẽ,
Giọt máu hoà theo dòng lệ
Hương đời mẹ ướp cho con.

(3)Khi con thành đoá hoa thơm
Đời mẹ lắt lay chiếc bóng,
Con đi… chân trời gió lộng
Mẹ về… nắng quái chiều hôm.

(4)Sen đã tàn sau mùa hạ
Mẹ cũng lìa xa cõi đời,
Sen tàn rồi sen lại nở
Mẹ thành ngôi sao trên trời.

 (Dẫn theo Nhà văn và tác phẩm trong nhà trường, Viễn Phương, Thanh Hải, Nguyễn  Khoa Điềm, NXB Giáo dục Việt Nam, 1999, trang 37)

Chú thích:

 Phan Thanh Viễn có bút danh là Viễn Phương. Ông sinh năm 1928 và mất năm 2005,quê ở An Giang. Ông là nhà thơ gắn bó với cuộc sống chiến đấu của bà con quê hương trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ xâm lược.

Thơ của Viễn Phương dung dị, cảm xúc sâu lắng thiết tha, ngôn ngữ thơ đậm đà màu sắc Nam Bộ. Phong cách nghệ thuật đó thể hiện rất rõ qua các tập thơ: "Mắt sáng học trò", "Nhớ lời di chúc", "Như mấy mùa xuân", v.v…Trong đó, bài thơ Mẹ của Viễn Phương mang đến cho ta những hình ảnh và cảm nhận sâu sắc về tình mẹ vì sự hy sinh vô điều kiện của mẹ dành cho con.

Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Câu 2: Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ.

Câu 3. Xác định và nêu hiệu quả của 01 biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ hai của văn bản.

Câu 4. Anh/chị hiểu như thế nào về hai dòng thơ:

“Khi con thành đoá hoa thơm
Đời mẹ lắt lay chiếc bóng”

Câu 5.  Bài thơ để lại trong em thông điệp sâu sắc nào? Vì sao?

Gợi ý:

Câu 1: Thể thơ sáu chữ.

Câu 2: Chủ thể trữ tình xuất hiện trực tiếp qua đại từ nhân xưng “con”

Câu 3: So sánh: “Mẹ nghèo như đoá hoa sen”.
Tác dụng: Miêu tả hình ảnh mẹ như đóa hoa sen. Tuy mẹ nghèo khó  nhưng phẩm chất luôn cao quý, thuần khiết và kiên trì.

-Ẩn dụ: “Giọt máu hoà theo dòng lệ”
Tác dụng: Hình ảnh “Giọt máu” hòa với “dòng lệ” chỉ những hy sinh và nỗ lực của mẹ trong việc nuôi dưỡng con cái và muốn tạo ra một cuộc sống tốt đẹp cho những người mình yêu thương.

“ Hương đời mẹ ướp cho con”

Tác dụng: Mẹ luôn dành tình yêu và sự quan tâm cho con, như một loại hương thơm tinh tế và dịu dàng.

Câu 4: Khi con khôn lớn trưởng thành cũng là lúc cha mẹ già yếu, héo hon. Đồng thời nhà thơ muốn bày tỏ lòng biết ơn và sự cảm thương xót xa của người con dành cho mẹ