ĐÂY MÙA THU TỚI - XUÂN DIỆU
Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang,
Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng:
Đây mùa thu tới - mùa thu tới
Với áo mơ phai dệt lá vàng.
Hơn một loài hoa đã rụng cành
Trong vườn sắc đỏ rũa màu xanh;
Những luồng run rẩy rung rinh lá...
Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh.
Thỉnh thoảng nàng trăng tự ngẩn ngơ...
Non xa khởi sự nhạt sương mờ...
Đã nghe rét mướt luồn trong gió...
Đã vắng người sang những chuyến đò...
Mây vẩn từng không, chim bay đi.
Khí trời u uất hận chia ly.
Ít nhiều thiếu nữ buồn không nói
Tựa cửa nhìn xa, nghĩ ngợi gì.
ĐOẠN VĂN PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ CHỦ ĐỀ BÀI THƠ ĐÂY MÙA THU TỚI - XUÂN DIỆU
Điểm đặc sắc của tác phẩm trước hết là cách xây dựng chủ đề: Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và tâm trạng của con người lúc thu sang. Mùa thu, mùa của những chiếc lá vàng rơi trong gió, mùa của sự dịu dàng, lãng mạn, chính lẽ đó mà mùa thu trở thành một nguồn cảm hứng bất tận cho thơ ca. Song, bản chất của văn học là sự sáng tạo, cùng một đề tài, chủ đề nhưng mỗi thi sĩ đều để lại cho mình một dấu ấn riêng biệt. Bài thơ “Đây mùa thu tới” của thi sĩ Xuân Diệu đã mang đến cho người đọc một góc nhìn đầy mới mẻ trước khoảnh khắc thu sang. Để khắc họa vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên, thi nhân cũng khai thác các hình ảnh đặc trưng cho mùa thu “liễu, hoa lá, trăng, mây, cánh chim”, tuy nhiên cảnh vật lại mang trong mình một nỗi buồn bâng khuâng khó tả, cảnh vật nhuốm màu ảm đạm, chia li. Phải chăng chủ thể trữ tình đang có nỗi niềm tâm sự? Quả đúng như vậy, Nguyễn Du từng nói “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu/ Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ.”, cảnh vật trong bài thơ mang dáng vẻ buồn, u uất của con người. Một nỗi buồn thế hệ đặc trưng cho phong trào thơ Mới. Bức tranh thiên nhiên chiều thu được thi nhân quan sát một cách tỉ mỉ, tinh tế, sử dụng nhiều giác quan để cảm nhận sự chuyển giao của đất trời. Điều này ta cũng thấy rõ trong bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh. Cả hai bài thơ cùng khai thác chủ đề vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên lúc thu sang. Tuy nhiên bài thơ Sang thu lại gửi gắm triết lí nhân sinh về cuộc đời “Sấm cũng bớt bất ngờ/ Trên hàng cây đứng tuổi”, khi con người trải qua nhiều biến động của cuộc đời thì họ không còn cảm thấy bất ngờ, sợ hãi. Còn bài thơ Đây mùa thu tới lại gửi gắm nỗi niềm, tâm sự của người thiếu nữ trước thời khắc thu về. Nhìn chung, qua cách xây dựng chủ để, ta thấu hiểu được tình yêu thiên nhiên, sự giao hòa với cảnh vật, cũng như nỗi niềm tâm sự của thi nhân trước khoảnh khắc thu sang.