ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH 10 MÔN NGỮ VĂN NĂM 2025 - HỒ CHÍ MINH (Đề 04) 

I. Đọc hiểu văn bản và viết đoạn văn nghị luận văn học (5 điểm)

Đọc văn bản sau:

KHÚC RU QUÊ

Con trở về tìm lại tiếng ru

Tiếng ầu ơ, những trưa hè mẹ hát

Tiếng mưa rơi trong những ngày giáp hạt

Đêm cồn cào, khắc khoải mãi trong con...

Con trở về, tìm kí ức dòng sông

Bến đò vắng, có thân cò lặn lội

Trong tim con, khúc ru quê mãi đợi

Dù đục trong, vẫn dòng nước ngọt ngào.

Cho con về! Về lại với trăng sao

Ở nơi ấy, những cánh đồng khắc khổ

Đêm mênh mông, dáng cha gầy bé nhỏ

Để quê nghèo hóa muối mặn gừng cay

Con trở về nơi khóe mắt nồng cay

Tuổi thơ con nướng lùi nơi gốc rạ

Để xa quê, mới hiểu quê vất vả

Thổn thức về, tìm lại khúc ru quê.

(Vũ Tuấn, "Khúc ru quê", Nhà xuất bản Hội Nhà văn Việt Nam)

Trả lời các câu hỏi:

Câu 1 (3 điểm)

a. Xác định các gieo vần của bài thơ trên.

b. Liệt kê các hình ảnh thể hiện nỗi nhớ quê hương của tác giả.

c. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong hai câu thơ:

Con trở về, tìm kí ức dòng sông

Bến đò vắng, có thân cò lặn lội

d. Qua bài thơ, em rút ra được thông điệp ý nghĩa gì? Lí giải?

Câu 2: (2,0 điểm): Viết đoạn (khoảng 200 chữ) phân tích cảm xúc, tình cảm của nhân vật trữ tình trong phần Đọc hiểu.

II. Đọc hiểu văn bản nghị luận và viết bài văn nghị luận xã hội (5,0 điểm)

      KHÔNG THEO LỐI MÒN

 Jonathan, một người có bộ óc thông minh, nhanh nhạy trong những phân tích về tình hình kinh tế, ông sống và làm việc hết sức chăm chỉ. Hiện Jonathan đang là một tỉ phú. Và Authur cũng là một người có trí thông minh không kém, chỉ cần ba mươi phút để giải ô chữ của tờ NewYork Times, phân tích tình hình kinh tế Mĩ Latinh trong vòng nửa giờ và tính nhẩm nhanh hơn hầu hết mọi người dù họ có dùng máy tính. Nhưng hiện giờ, Authur đang là tài xế của Jonathan. Điều gì giúp Jonathan đường hoàng ngồi ở băng ghế sau của xe limousine còn Authur thì ở phía trước cầm lái? Điều gì phân chia mức độ thành đạt của họ? Điều gì giải thích sự khác biệt giữa thành công và thất bại?

      Câu trả lời nằm trong khuôn khổ một cuộc nghiên cứu của trường đại học Standford. Những nhà nghiên cứu tập hợp thật đông những trẻ em từ 4 đến 6 tuổi, sau đó đưa chúng vào một căn phòng và mỗi em được phát một viên kẹo. Chúng được giao ước: có thể ăn viên kẹo ngay lập tức hoặc chờ thêm mười lăm phút nữa sẽ được thưởng thêm một viên kẹo cho sự chờ đợi. Một vài em ăn kẹo ngay lúc đó. Những em khác thì cố chờ đợi để có phần kẹo nhiều hơn. Nhưng ý nghĩa thực sự của cuộc nghiên cứu chỉ đến mười năm sau đó, qua điều tra và theo dõi sự trưởng thành của các em. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những đứa trẻ kiên trì chờ đợi phần thưởng đã trưởng thành và thành đạt hơn so với những trẻ vội ăn ngay viên kẹo.

      Điều đó được giải thích ra sao? Điểm khác biệt mấu chốt giữa thành công và thất bại không chỉ đơn thuần là làm việc chăm chỉ hay sở hữu bộ óc của thiên tài mà đó chính là khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời. Những người kiềm chế được sự cám dỗ của “những viên kẹo ngọt” trên đường đời thường vươn tới đỉnh cao thành công. Ngược lại, những ai vội ăn hết phần kẹo mình đang có thì sớm hay muộn cũng sẽ rơi vào cảnh thiếu thốn, cùng kiệt. (…) Có thể nói, cuộc đời như một viên kẹo thơm ngọt, nhưng khi nào thưởng thức và thưởng thức nó như thế nào thì đó là điều chúng ta phải tìm hiểu.

         (Joachim de Posada & Ellen Singer – Không theo lối mòn, NXB Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh, 2016, tr.03)

Câu 1: (1 điểm) Nêu tác dụng của việc sử dụng lí lẽ, bằng chứng trong văn bản trên.

Câu 2: (4 điểm) 

Từ văn bản trên và từ những suy nghĩ riêng, em hãy viết bài văn nghị luận bàn về tầm quan trọng của lòng kiên trì trong cuộc sống.

Đáp án sắp cập nhật ...