ĐỀ: PHÂN TÍCH NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT TRUYỆN NGẮN BỐ CỦA XI - MÔNG - GUY ĐƠ MÔ PAT XĂNG
Văn học là nhân học, qua mỗi tác phẩm văn học ta hiểu thêm về lẽ sống, hoàn thiện bản thân. Bằng những hình nghệ thuật độc đáo, truyện ngắn Bố của Xi - mông của nhà văn Guy Đơ Mô-pat-xăng là một bức tranh truyệt đẹp về giá trị của tình yêu thương và sự đồng cảm, sẻ chia trong cuộc sống.
Câu chuyện xoay quanh nhân vật chính là Xi-mông, một cậu bé tội nghiệp vì sinh ra mà không có cha. Trong cơn tuyệt vọng, cậu đã gặp được bác Phi-líp, một thợ rèn tốt tình. Thấu hiểu ước được nguyện của cậu, bác đã đồng ý nhận cậu bé là con.
Điểm đặc sắc của tác phẩm trước hết là cách xây dựng một chủ đề độc đáo: tình yêu thương, đồng cảm, thấu hiểu với những người thiệt thòi trong cuộc sống. Truyện ngắn “Bố của Xi-mông” là một câu chuyện thấm đẫm tình người, đề cao sự đồng cảm và thấu hiểu đối với những số phận thiệt thòi trong xã hội. Nhân vật Xi-mông – một cậu bé không có cha – đã phải chịu đựng sự chế giễu, khinh miệt của bạn bè, khiến cậu rơi vào tuyệt vọng và có ý định tìm đến cái chết. Tuy nhiên, điều kỳ diệu đã xảy ra khi cậu gặp bác thợ rèn Phi-líp – một con người giàu lòng nhân ái. Phi-líp không chỉ an ủi Xi-mông, mà còn sẵn sàng đóng vai trò một người cha để xoa dịu nỗi đau của cậu bé. Hành động ấy không chỉ đơn thuần là lòng tốt mà còn thể hiện sự thấu hiểu sâu sắc với nỗi bất hạnh của người khác. Qua đó, tác phẩm nhấn mạnh rằng tình yêu thương có sức mạnh chữa lành mọi vết thương, rằng con người không nên chỉ trích hay xa lánh những người thiệt thòi mà cần bao dung và che chở họ.
Một tác phẩm hai không đơn thuần là khắc họa nội dung mà còn thể hiện ở cách khai thác các hình thức nghệ thuật. Trước hết, với điểm nhìn ngôi thứ ba toàn tri đã giúp độc giả có cái nhìn khách quan, toàn diện về sự đau đớn, tuyệt vọng của Xi - mông khi bị bạn bè xa lánh, trêu chọc cũng như là niềm hạnh phúc, tự hào của cậu bé khi được bác Phi - lip nhận làm con. Mặt khác, tính cách, phẩm chất của người mẹ Plăng - Sốt và bác Phi - lip cũng được thể hiện rõ qua ngôi kể này.
Tiếp đó là biệt tài xây dựng nhân vật tâm lí nhân vật. Nhà văn đã khắc họa nhân vật Xi-mông với những nét tâm lý chân thực, giàu cảm xúc. Cậu bé hiện lên với nỗi tủi thân, tuyệt vọng khi bị chế giễu, nhưng cũng rất hồn nhiên, khao khát yêu thương khi gặp bác thợ rèn Phi-líp. Từng cử chỉ, ánh mắt, lời nói của Xi-mông đều thể hiện rõ những biến chuyển trong nội tâm, từ đau khổ đến hạnh phúc. Bên cạnh đó, nhân vật Phi-líp được xây dựng với sự đối lập giữa vẻ ngoài thô kệch, cứng rắn và tấm lòng nhân hậu, đầy bao dung. Qua những hành động giản dị nhưng đầy ý nghĩa của Phi-líp, tác giả khéo léo thể hiện sự ấm áp của tình người. Ngoài ra, nhân vật người mẹ tuy xuất hiện không nhiều nhưng cũng được khắc họa tinh tế với hình ảnh một người phụ nữ chịu nhiều đau khổ nhưng vẫn mạnh mẽ, âm thầm hy sinh vì con. Với lối miêu tả tâm lý tinh tế, lời văn giản dị mà sâu sắc, tác giả đã xây dựng những nhân vật sống động, để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc, đồng thời truyền tải thông điệp về tình yêu thương và sự đồng cảm trong xã hội.
Cuối cùng là chi tiết nghệ thuật. Nếu thơ chạm vào trái tim người đọc là những dòng cảm xúc thì truyện đánh thức nhận thức ở người đọc lại là chi tiết nghệ thuật. Một trong những chi tiết giàu ý nghĩa nhất là hình ảnh đôi tay của bác thợ rèn Phi-líp. Đôi tay ấy thô ráp, vững chãi vì quen với công việc nặng nhọc, nhưng khi nắm lấy bàn tay nhỏ bé của Xi-mông, nó lại trở nên ấm áp, dịu dàng, tượng trưng cho sự che chở, yêu thương. Ngoài ra, chi tiết Xi-mông hồn nhiên khoe với bạn bè rằng mình đã có cha mang tính cao trào của câu chuyện, thể hiện niềm vui sướng tột cùng của một đứa trẻ từng chịu nhiều tổn thương. Những chi tiết nhỏ nhưng giàu sức gợi ấy đã góp phần làm nên sức lay động cho tác phẩm.
Qua các hình thức nghệ thuật đặc sắc, truyện ngắn “Bố của Xi-mông” đã mang đến cho người đọc thông điệp sâu sắc về tình yêu thương và sự đồng cảm giữa con người. Từ câu chuyện, em hiểu thêm về sự cần thiết của việc sẻ chia, thấu hiểu cho hoàn cảnh của mọi người, không cười cợt trên nỗi đau của họ.