ĐỀ ĐỌC HIỂU TRUYỆN LỊCH SỬ - LÁ CỜ THÊU SÁU CHỮ VÀNG CỦA NGUYỄN HUY TƯỞNG (CHƯƠNG V)

Lá cờ thêu sáu chữ vàng

(Trích, Nguyễn Huy Tưởng)

Chương V

Mọi người đều tưởng rằng vị đại vương chức trọng quyền cao nói đùa. Không ngờ Vương đã cởi áo, đóng khố. Vương đã ngoài bốn mươi tuổi, nhưng thân hình nở nang, bắp thịt rắn như sắt, người chắc như một hòn đá tảng. Vương cười và ung dung bước vào sới vật. Hoài Văn đang hãng như một con gà chọi. Hoài Văn nói:

– Chú cho phép thì cháu xin hầu vật.

Hai chú cháu quần nhau trên sới vật. Tay Quốc Toản bắt vào tay chủ như cành que đập vào phiến đá. Ba keo thông luôn, Hoài Vân bị quật ngã trắng bụng. Nhưng anh chàng vẫn hăng máu xin vật nữa. Người chú ruột cười khà khá:

– Chú khen cháu là kẻ có gan to, thua mà không nản chí. Nhưng cháu còn phải tập nhiều, chưa đánh giặc được đâu. Cháu có biết rằng quân Nguyên thằng nào cũng khoẻ như Trương Phi cả không?

– Hàn Tín ngày xưa trói gà không nổi sao đánh được Hạng Vũ có sức bạt núi cứ đỉnh?

– Hàn Tín là bậc đại tướng, ta không nên so sánh. Còn như đã gọi là ra trận thì phải có sức khoẻ tuyệt luân như Anh Bố, Bành Việt mới được. Cháu còn tập môn gì nữa nào? Cháu có biết quân Nguyên cưỡi ngựa không cần cầm cương, ngồi trên ngựa như ta đi dưới đất, có tài bắn trăm phát trăm trúng không?

– Cháu xin bắn thử chú xem.

Hoài Văn dẫn chú đến chỗ tập bắn, rồi đeo cung tên nhảy lên ngựa, chạy ra xa, xa đến khi nhòm lại điểm hồng tâm chỉ bé bằng hạt gạo. Quốc Toản nhìn thẳng hồng tâm, giương cung lắp tên, bắn luôn ba phát đều trúng cả. Mọi người reo hò khen ngợi. Người tướng già cũng cười, nở nang mày mặt. Chiêu Thành Vương gật đầu:

– Cháu bắn đã khá, chú mừng cho cháu. Nhưng châu phải luyện tập nữa mới đánh giặc được. Cháu xem chú bắn đây này.

Vương nhảy phắt lên ngựa, chạy xa hơn Trần Quốc Toản. Vương vẫn phóng ngựa, không xoay mình, chỉ quay đầu lại, giương cung lắp tên. Mũi tên bắn trúng và mạnh đến nỗi những mũi tên của Trần Quốc Toản cắm vào hồng tâm đều rơi xuống đất. Khi Vương quay ngựa trở lại, mọi người đều lạy rạp, bái phục tài bắn của Vương. Vương bảo Hoài Văn:

– Chú mong cháu khôn lớn, trở thành người tôi hiện tướng giỏi. Nhưng nay cháu còn nhỏ, chưa lượng sức mình mà cứ đi đánh giặc, thì e rằng sẽ chuốc lấy cái hại vào mình. Chú nói thế để cháu biết bụng chú.

Vương lại bảo người tướng già:

– Ông nên giúp cậu luyện tập thêm. Ta phải ra trận, không thể ở nhà mà bảo ban cháu ta được.

Chợt trông thấy một cái hồ dài để tập nhảy. Vương cười và hỏi:

– Ngắn thế này thôi ư?

Chiêu Thành Vương cùng mọi người đào thêm cái hố dài đến hai trượng. Trong lòng hố Vương cho cắm chi chít những giáo mác và tre vót nhọn, cái cao cái thấp. Làm xong, Vương nhảy phắt một cái qua hố, nhẹ như con sóc, mặt thản nhiên không động. Mọi người đều lắc đầu lè lưỡi. Hoài Văn định nhảy liều. Người tướng già ngăn lại. Chiêu Thành Vương nói:

– Cháu cố tập thêm rồi hãy nhảy. Sao cho người nhanh như cắt, lòng tĩnh như trời xanh, nhảy qua chông gai như không, thì đến khi đứng trước giặc dữ mới không nhụt nhuệ khí, cháu đã nghe chưa?

Vương đi rồi, mọi người vẫn trầm trồ khen ngại sức khỏe của Vương. Hoài Văn hỏi người tướng già.

– Ông xem ta ra trận được chưa? Làm thế nào cho ta bằng chú ta được?

– Vương tử không lo. Vương tử chưa tập được là bao, thế tất phải kém đại vương đã dày công luyện tập. Phương ngôn có câu: có công mài sắt, có ngày nên kim. Xin vương tử gia công luyện tập, có chí thì thành.

– Phải tập cho nhanh. Giặc sang đến nơi rồi. Ta sẽ học tập cả ngày lẫn đêm. Chỉ ta đã quyết, dù cho khó nhọc đến đâu, ta cũng chẳng sờn lòng.

(Nguyễn Huy Tưởng, Lá cờ thêu sáu chữ vàng, NXB Tổng hợp Đồng Nai, 2000)

Câu 1: Tóm tắt chuỗi sự kiện chính trong đoạn trích trên.

Câu 2: Xác định nội dung bao quát của văn bản và cho biết những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản trên thuộc thể loại truyện lịch sử.

Câu 3: Nhận xét về nghệ thuật kể chuyện của tác giả (chú ý cách sử dụng ngôi kể, kết hợp lời của người kể chuyện và lời của nhân vật)

Câu 4: Trong đoạn trích trên, Chiêu Thành Vương đã đưa ra mấy thử thách đối với Trần Quốc Toản? Từ đó, nêu cảm nhận của em về nhân vật Trần Quốc Toản.

Câu 5: Chỉ ra điểm tương đồng và khác biệt trong cách xây dựng nhân vật Chiêu Thành Vương và Hoài Văn.