Đọc văn bản sau:

TỰ NGUYỆN

- Trương Quốc Khánh

Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng

Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương

Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm

Là người, tôi sẽ chết cho quê hương

Là chim, tôi sẽ cất cao đôi cánh mềm

Từ nam ra ngoài bắc báo tin nối liền

Là hoa, tôi nở tình yêu ban sớm

Cùng muôn trái tim ngất ngây hòa bình

Là mây, theo làn gió tung bay khắp trời

Nghìn xưa oai hùng đó tôi xin tiếp lời

Là người, xin một lần khi nằm xuống

Nhìn anh em đứng lên phất cao ngọn cờ.

*********

Trương Quốc Khánh (10 tháng 10 năm 1947 - 23 tháng 6 năm 1999) là một nhạc sĩ, nhà báo, nhà biên kịch. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là bài hát Tự nguyện được sáng tác trong phong trào Hát cho đồng bào tôi nghe.

Với ca khúc Tự Nguyện, ông được anh chị em trong phong trào SVHS gọi bằng cái tên trìu mến: "Nhạc sĩ Bồ Câu"

Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (trả lời ngắn gọn)

Câu 1. Nêu căn cứ để xác định thể thơ trong đoạn trích trên.

Câu 2. Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ.

Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ điệp cấu trúc trong đoạn trích:  

Câu 4. Nhận xét tác dụng của các hình ảnh tượng trưng trong bài thơ: bồ câu, đóa hoa hướng dương, ngọn cờ.

Câu 5. Qua bài thơ em rút ra được thông điệp ý nghĩa gì? Lí giải?

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Câu 1. Nêu căn cứ để xác định thể thơ trong đoạn trích trên.

- Số chữ trên một dòng thơ không đều nhau là căn cứ để xác định thể thơ tự do.

Câu 2. Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ.

- Chủ thể trữ tình xuất hiện trực tiếp qua đại từ nhân xưng “tôi”

Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ điệp cấu trúc trong đoạn trích:

“Là người, tôi sẽ chết cho quê hương

Là chim, tôi sẽ cất cao đôi cánh mềm

Từ nam ra ngoài bắc báo tin nối liền

Là hoa, tôi nở tình yêu ban sớm

Cùng muôn trái tim ngất ngây hòa bình

Là mây, theo làn gió tung bay khắp trời”

- Biện pháp tu từ: điệp cấu trúc “Là …, tôi sẽ…”

- Tác dụng: nhấn mạnh lý tưởng sống, khát vọng cống hiến của nhân vật trữ tình. Tạo nhạc tính, hài hòa, nhịp nhàng, sinh động cho bài thơ.

Câu 4. Nhận xét tác dụng của các hình ảnh tượng trưng trong bài thơ: bồ câu, đóa hoa hướng dương, ngọn cờ.

- Hình ảnh tượng trưng:  

Bồ câu trắng tượng trưng cho hòa bình, sự trong sáng, khát vọng sống hòa bình.

- Đóa hướng dương biểu tượng cho tình yêu, sự kiên cường và hướng về ánh sáng, tương lai tốt đẹp.

- Ngọn cờ tượng trưng cho lý tưởng, tinh thần đoàn kết và ý chí đấu tranh của dân tộc.

=> Các hình ảnh này góp phần làm nổi bật tâm hồn yêu nước, tinh thần tự nguyện cống hiến và khát vọng hòa bình, lý tưởng sống cao đẹp của nhân vật trữ tình.

Câu 5. Qua bài thơ em rút ra được thông điệp ý nghĩa gì? Lí giải?

- Dù mang hình hài nào đi nữa cũng phải biết tỏa hương sắc cho đời.