(Lược dẫn: Sau khi bị Sở Khanh lừa, Thuý Kiều phải sống kiếp của một cô gái lầu xanh. Sau đó, Kiều đã được Thúc Sinh “chuộc" ra khỏi lầu xanh, và có một cuộc sống hạnh phúc. Sau một thời gian, Thúc Sinh chia tay Thuý Kiều về nhà gặp Hoạn Thư để thông báo chuyện giữa hai người.)
Đoạn thơ sau miêu tả cuộc chia tay trên, được trích từ dòng 1501 đến dòng 1526 trong Truyện Kiều (Nguyễn Du)
“Thương nhau xin nhớ lời nhau,
Năm chầy cũng chẳng đi đâu mà chầy.
Chén đưa nhớ bữa hôm nay,
Chén mừng xin đợi ngày này năm sau!
Người lên ngựa kẻ chia bào1 ,
Rừng phong2 thu đã nhuốm màu quan san3 .
Dặm hồng4 bụi cuốn chinh an,
Trông người đã khuất mấy ngàn dâu xanh.
Người về chiếc bóng năm canh,
Kẻ đi muôn dặm một mình xa xôi.
Vầng trăng ai xẻ làm đôi,
Nửa in gối chiếc, nửa soi dặm trường.
(Trích "Truyện Kiều", Nguyễn Du, NXB Văn học, 2018)
Chú thích:
1. Bào: áo. Thường trong khi li biệt, người ta hay nắm lấy áo nhau, tỏ tình quyến luyến. Chia bào tức là buông áo.
2. Phong: Một loại cây ở Trung Quốc, lá chia ra nhiều cành, gần giống lá cây thầu dầu ở bên ta, đến mùa thu thì sắc lá hoá đỏ.
3. Quan san: Quan ải, núi non, thường được dùng để chỉ sự xa xôi cách trở.
4. Dặm hồng: Dặm đường đi giữa bụi hồng. “Chinh” là đi đường xa, “an” là yên ngựa. Người ta thường dùng hai chữ “chinh an” để chỉ việc đi đường xa.
Trả lời các câu hỏi:
Câu 1: Đoạn trích trên được thuật lại theo ngôi kể nào? Dựa vào đâu để bạn khẳng định như vây?
Câu 2: Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh biểu đạt tâm trạng Thúy Kiều? Cho biết đó là tâm trạng gì?
Câu 3. Chỉ ra những hình ảnh thiên nhiên được miêu tả trong đoạn trích? Hình ảnh thiên nhiên
có tác dụng như thế nào trong việc biểu đạt tâm trạng Thúy Kiều?
Câu 4. Nêu nội dung của đoạn trích.
Câu 5: Trình bày suy nghĩ của em về hai câu thơ sau:
Vầng trăng ai xẻ làm đôi,
Nửa in gối chiếc, nửa soi dặm trường.
Câu 6: Dấu hiệu nào trong đoạn trích cho biết đây là truyện thơ Nôm bác học.